80. KRONIEK.

PA.

Ik stond op ons koertje achteraan mijn fiets te plakken. Ik had een uurtje gewacht tot de regenbui min of meer zijn kracht verloren had en trok een kort jasje aan. De voorband was plat en ik zocht naar de reden, sleet of een nagel misschien? Mijn zus die verderop in de straat woont viel langs het achterpoortje binnen. Ze hijgde en riep in paniek: "Miel, rap, de Gestapo staat in de straat en is je aan 't zoeken."

Ik moet toen in de dakgoot gesprongen zijn en over de daken gelopen hebben tot het gevaar geweken was. Achteraf heb ik mij afgevraagd hoe ik dat had gedaan en heb nog geprobeerd nog eens op die dakgoot te springen, maar dat was onbegonnen werk.

MA.

Zijn zus en ik hebben die fiets vliegensvlug in het kolenkot gegooid en ik ben naar binnen gelopen op zoek naar enig bewijs dat mijn man thuis was. Ik heb die Duitsers binnengelaten en gelogen dat hij met de trein naar Berlijn was afgereisd en dat ik sindsdien niets meer gehoord had. Ik heb moeten liegen dat 'k zwart zag maar blijkbaar hebben die twee dan toch niet gemerkt. Ne mens is in tijden van nood blijkbaar tot de meest extreme dingen in staat.

ZUS.

Mijn broer is vogelvrij verklaard omdat hij na een verlof niet meer naar Berlijn wilde om daar in hun munitiefabrieken te gaan werken. Onze familie speelde rantsoeneringsbonnetjes naar hem door.

PA en MA.

Om te vermijden dat de Gestapo 's nachts aan de deur zou staan en er geen ontsnapping mogelijk was, hebben we op de overloop achter de linnenkast een gat in de muur gekapt en met wasmanden en linnen gecamoufleerd. Gelukkig heeft hij die escape nooit moeten gebruiken.

IKKE.

En ikke, ik lag onbewust en zorgeloos van wat er rondom mij gebeurde in mijn wieg.

WAAROM.

En waarom vertel ik dit? Omdat mensen tot veel meer in staat zijn dan ze denken en omdat we soms vergeten zijn hoe we onze familie en vrienden nodig hebben in vredestijd en in oorlogstijd. Familie: hoeksteen van onze samenleving.